Skip to content

Utrechts Digitale Tweeling: Bevorderen van gegevensgestuurde stedelijke planning  

4 min read • 9th April 2025

Wat als stedenbouwkundige stedelijke ontwerpscenario’s zouden kunnen testen voordat ze met de werkelijke bouw starten? 

De Digital Twin van Utrecht maakt dit mogelijk, zoals we ontdekten tijdens de recente Urban ReLeaf General Assembly in Cascais.  

Stedenbouw en ontwikkeling Utrecht

Wat is de Utrechtse Digitale Tweeling?  

De Utrechtse Digitale Tweeling is een interactief 3D-model dat alles vastlegt, van gebouwen en parken tot ondergrondse infrastructuur. Het is een levend dataplatform waar stadsambtenaren, onderzoekers en bewoners samenwerken om veranderingen te visualiseren en milieueffecten te beoordelen voordat ze worden geïmplementeerd.  

“De digitale tweeling is een geweldig hulpmiddel om in het DNA van je stad te duiken en de impact van je plannen vooraf te kunnen bekijken”, zegt Annemarie Derksen, teammanager Stedenbouw bij de gemeente Utrecht.  

Gebouwd door samenwerking  

Deze innovatie komt voort uit een krachtig samenwerkingsnetwerk:  

  • Gemeente Utrecht –  Werkt in samenwerking met Amsterdam en de provincies Flevoland en Utrecht om stedelijke planning, duurzaamheid en infrastructuurbeheer te verbeteren.   
  • Kennisinstellingen – De Technische Universiteit Delft en het Kadaster dragen expertise bij op het gebied van digitale modellering en stedelijke analyse.  
  • Private sector & technologiebedrijven – Ingenieursbureaus en gameontwikkelaars zoals Unity bieden technische ondersteuning en infrastructuuroplossingen.  
  • Lokale gemeenschappen & bewoners – Als onderdeel van het Urban ReLeaf project hebben bewoners uit vier buurten klimaatgegevens bijgedragen om temperatuurschommelingen, vochtigheidsniveaus en hittehaarden in kaart te brengen.  

Utrechtse digitale tweeling toont ondergrondse infrastructuur

Voordelen voor de echte wereld  

Oorspronkelijk ontworpen voor stedelijke planning, levert de Digital Twin nu:  

  • 30% snellere besluitvorming over infrastructuurprojecten  
  • Visualisatie van 12 scenario’s voor klimaatadaptatie om hitte-eilanden te beperken  
  • Betrokkenheid van meer dan 200 leden van de gemeenschap die gelokaliseerde gegevens bijdragen  

Het platform slaat een brug tussen de boven- en ondergrondse infrastructuur en verbindt ondergrondse nutsvoorzieningen met bovengrondse ontwikkelingsplannen, een uitdaging die voorheen kostbare vertragingen bij de planning veroorzaakte.  

Van gegevens naar actie  

Utrecht heeft de Digital Twin al in verschillende projecten geïntegreerd. De klimaatgegevens van de wijk die via Urban ReLeaf zijn verzameld, verschijnen direct in het model, waardoor Utrechts eerste uitgebreide warmtekaart en klimaatadaptatieplanning zijn gemaakt. Daarnaast verbindt het model bovengrondse plannen met ondergrondse beperkingen door 3D ondergrondse gegevens te koppelen aan stedelijke ontwikkeling. Dit is niet alleen het verzamelen van gegevens, het geeft informatie over waar de stad bomen plant, koelinfrastructuur installeert en prioriteit geeft aan de ontwikkeling van groene ruimte.  

Het Twin4Resilience-initiatief vergroot ook de vaardigheden van stedenbouwers door hen uit te rusten met de vaardigheid om 3D-visualisatie te gebruiken voor betere besluitvorming. De gemeente bereidt zich voor op een bredere overgang naar digitale ruimtelijke ordening.  

Urban ReLeaf datavisualisatieplatform

Ontdek de Digitale Tweeling van Utrecht  

De Digital Twin van Utrecht is voortdurend in ontwikkeling, met nieuwe gegevens en toepassingen die worden geïntegreerd. Wil je het zelf zien? Kijk dan op:

Utrecht is zowel bezig met het stroomlijnen van de planning als met het creëren van paden voor burgers om actief vorm te geven aan hun stedelijke omgeving en tegelijkertijd de klimaatbestendigheid te bevorderen.